WANDA DUBANOWICZ
- kompozytorka, dyrygent, teoretyk muzyki, pedagog
Urodziła się 26 stycznia 1928 roku w Warszawie. Edukację muzyczną rozpoczyna w pierwszych miesiącach po zakończeniu działań wojennych w sopockiej szkole Gdańskiego Instytutu Muzycznego (w klasie fortepianu Władysława Walentynowicza oraz w klasie waltorni), później w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Gdańsku-Wrzeszczu, którą kończy w 1949 roku. W tym samym roku podejmuje studia w PWSM w Sopocie (dyrygentura u B.Wodiczki i F.Rybickiego oraz kompozycja u K.Pałubickiego). Zafascynowana osobowością artystyczną wybitnego dyrygenta Waleriana Bierdiajewa, przenosi się do Poznania, gdzie kontynuuje studia dyrygenckie i w zakresie teorii muzyki (u S.Paradowskiego); dokształca się również prywatnie w dziedzinie kompozycji u T.Szeligowskiego. W 1954 roku kończy poznańską uczelnię w dziedzinie teorii muzyki, a w rok później - w dziedzinie dyrygentury symfoniczno-operowej (w klasie W.Bierdiajewa) w warszawskiej PWSM.
Ze Średnią Szkołą Muzyczną w Gdańsku-Wrzeszczu wiąże się zawodowo w 1949 roku i pracę w niej kontynuuje nieprzerwanie przez blisko 50 lat, prowadząc szkolną orkiestrę symfoniczną, chór i zajęcia z zespołami kameralnymi. Przez pewien czas uczy również teorii muzyki oraz prowadzi klasę dyrygentury na wydziałach instruktorskim, wychowania muzycznego oraz pedagogicznym. Z tego okresu pochodzą Jej najbardziej znani absolwenci: H.Czyżewski, E.Głowski, R.Kunkel, J.Michalak, M.Nowakowski, J.Partyka, J.Sapiejewski, J.Siudaczyńska, B.Szulia, M.Wacholc, E.Wiesztordt, P.Orawski.
W latach 1953 - 1961 pełni funkcję kierownika muzycznego i dyrygenta Sceny Muzycznej "Teatru Wybrzeże" w Gdańsku, a następnie przez 30 lat - to samo stanowisko w Teatrze Lalki i Aktora "Miniatura" w Gdańsku. Wielka wyobraźnia muzyczna, talent, współpraca z polskimi teatrami, studia muzyczne, kontakty z wybitnymi muzykami oraz praca pedagogiczna wyznaczyły kierunek Jej twórczości kompozytorskiej, która początkowo koncentrowała się wyłącznie wokół muzyki teatralnej, później objęła również muzykę kameralną.
Jest laureatką licznych konkursów i festiwali muzycznych, z których warto wymienić: I nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Lalkowych w Bukareszcie za muzykę do sztuki "Latający wiatrak" napisanej dla Teatru Lalek "Miniatura", I nagroda na IX Kongresie UNIMA w Monachium za muzykę do przedstawienia "Legenda Bałtyku stworzonej na potrzeby Teatru "Miniatura", nagroda Ministra Kultury i Sztuki na XXII Międzynarodowych Impresjach Muzycznych w Bydgoszczy za Kwartet.
W dorobku kompozytorskim Wandy Dubanowicz znajduje się ponad 100 pozycji, w tym 40 widowisk dla dzieci, muzyka do 5 sztuk teatralnych, ponad 20 utworów instrumentalnych (orkiestrowych i kameralnych) oraz ponad 40 utworów wokalnych lub wokalno-instrumentalnych.
W uznaniu dorobku twórczego i działalności pedagogicznej została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Odrodzenia Polski, Srebrnym i Złotym Krzyżem Zasługi, medalami Za Zasługi dla Gdańska, Zasłużony Ziemi Gdańskiej, Zasłużony Działacz Kultury, Medalem Jubileuszowym oraz licznymi nagrodami Ministra Oświaty i Wychowania, Ministra Edukacji Narodowej, Wydziału Kultury i Sztuki UM w Gdańsku oraz z okazji 30 i 35-lecia swojej pracy artystycznej i pedagogicznej.
Była członkiem ZAKR i ZAiKS-u.
Zmarła w Gdańsku 22 października 2006 roku.
Tekst został opracowany na podstawie biografii Wandy Dubanowicz autorstwa Barbary Długońskiej w "Kompozytorzy polscy 1918 - 2000 II.Biogramy".
WYKAZ KOMPOZYCJI
Muzyka instrumentalna i wokalna:
- Mały tercet na mezzosopran, róg i fortepian (1953)
- Intermezzo na tubę i orkiestrę symfoniczną (1957)
- Stary walc na 3 waltornie i fagot (1957)
- Kwintet na instrumenty dęte (1958)
- Dwie humoreski na instrumenty dęte (1960)
- Egzotyka (Fatamorgana, Karawana) sopran, chór męski i orkiestrę symfoniczną do słów K.I.Gałczyńskiego (1962)
- Quasi sonata na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1963)
- Obrazki muzyczne na trio klarnetowe (1963)
- Improwizacje na trąbkę i fortepian (1963)
- Mały tercet do tekstów Krystyny Chudowolskiej (1963)
- Biały walc na sopran koloraturowy i orkiestrę symfoniczną (1964)
- Trzy tańce polskie na 3 klarnety i klarnet basowy lub fagot (1968)
- Temat z wariacjami na skrzypce solo (1968)
- Smutny Antonio - miniatura na skrzypce i fortepian (1968)
- Kwartet fortepianowy (1972)
- Kaprys na tubę i fortepian (1973)
- Tryptyk na 2 fagoty (1974)
- Etiuda na orkiestrę symfoniczną (1975)
- Impresje na orkiestrę symfoniczną (1975)
- Dwa preludia organowe (1985)
- Igraszki instrumentalne na saksofon altowy, puzon, akordeon i marimbę (1985)
- Temat z wariacjami "Melodia góralska" (1986)
- Kwartet na 2 saksofony, trąbkę i fagot (1990)
- Dwie pieśni na obój i fortepian (1991)
- Kwartet na dwie trąbki, saksofon altowy i puzon (1992)
- Kolorowy tramwaj na 3 flety, fagot i fortepian (1993)
- Etiuda na skrzypce, wiolonczelę i fortepian (1998)
- Niespodzianka na 4 klarnety i fortepian (2000)
- "Kłótnia" na klarnet, fagot i fortepian (2000)
- Minischerzo na na dwa klarnety i fortepian
Inne:
- Gdański kuranty - piosenki dla dzieci do słów F.Fenikowskiego (1967)
- Chwila na 4-głosowy chór mieszany a capella do słów S.Pollaka (brak datowania)
- Cztery pieśni kaszubskie na sopran, tenor, chór mieszany i orkiestrę (brak datowania)
- Tym, co śpiewają w marszu na 4-głosowy chór mieszany i recytację do słów A.Międzyrzeckiego (brak datowania)
- ok. 30 piosenek, przeważnie o tematyce morskiej napisanych 1950 - 1960 dla solistów i zespołów występujących w Polskim Radiu i na koncertach.
Muzyka do widowisk dla dzieci:
- Cudowna lampa Alladyna (1959)
- Baśń o zaklętym kaczorze (1959)
- Bajka o dobrym smoku (1959)
- Ilia Muromiec (1959)
- Sambo i lew (1961)
- Piast i Popiel - opera dziecięca (1963)
- Latający wiatrak (1964)
- Czarodziejski młyn (1964)
- Detektyw lis prowadzi śledztwo (1964)
- Co wydarzyło się w oazie Tongo? (1964)
- Legenda Zodiaku (1965)
- Ballady gdańskie (1966)
- O pięknej Polcheryi i szpetnej Bestyi (1966)
- Bajka o dobrym smoku (1968)
- Zaklęty rumak (1969)
- Przygoda Tomcia Palucha (1970)
- Od Polski śpiewanie (1970)
- Leo King (1971)
- Witeź Janosz (1971)
- Kaszubi pod Wiedniem (1972)
- Koniec z bajkami (1973)
- Tymoteusz wśród ptaków (1975)
- Tygrysek i detektywi (1976)
- Panienka z okienka (1976)
- Biedronka (1976)
- Kranik Mikołaja gwiazdora (1976)
- Bajka mojej babuni (1977)
- Tajemnic złotego kluczyka (1978)
- Diabelskie skrzypce (1978)
- Bajka o żołnierzu i śmierci (1978)
- Gwiazdkowa opowieść (1979)
- Kolędy i pastorałki (1980)
- Robin Hood (1980)
- Czimi - Żaba (1982)
- Pastereczka i kominiarczyk (1982)
- Słoneczny rejs (1983)
- Szopka krakowska (1983)
- Zima, zima (1983)
- Remus - rycerz kaszubski (1986)
- Bambuko, czyli skandal w krainie gier (1988)
Muzyka teatralna:
- L.H.Morstin - Obrona Ksantypy (1959)
- J.Słowacki - Maria Stuart (1960)
- W.Szekspir - Wesołe kumoszki z Windsoru (1960)
- T.M.Plautus - Bracia (1961)
- F.Zabłocki - Doktor Lubelski (1965)
